بسم الله الرحمن الرحیم
انشاءالله قرار داریم در این وبلاگ به مسئله کسب و کار و نسبت آن با مبانی دینی و اسلامی بپردازیم.
در واقع به بیانی، مخاطبان ما در کانال(وبلاگ) با تأملات، نکات، اخبار، معرفی انسانی(الگو)، معرفی کسب و کارهای مرتبط با این موضوع و هر آنچه که به افزایش گستره دانشی در این وادی کمک کند مواجه خواهند شد.
روز تأسیس این مجموعه را روز میلاد مولی الموحدین امیرالمؤمنین قرار دادیم زیرا معتقدیم علی (ع) بعد از رسول اکرم(ص) بهترین الگوی عالم در معرفی درستی از امکان جمع دنیا و آخرت میباشد.
و سیره کسب و کاری وی راهگشای بسیاری از سؤالات امروز و فردای ماست!
خداوندا ما را محب و محبوبِ محبوبِ خویش علی مرتضی (ع) قرار ده.
بااندکی تاخیر پس از راه اندازی کانال ها
15 فروردین 1399(روز تاسیس وبلاگمان)
جایی در همین حوالی
✅مدرسه کسب و کار اسلامی حرکت
یکی از مهمترین دستاوردهای انقلاب اسلامی گسترش #خیریههای_مردمی است که بر پایه خدمات اجتماعی، فرهنگی، آموزشی و.شکلگرفتهاند. فارغ از اینکه موضوع محوری خیریهها فقرزدایی باشد یا مدرسه سازی یا هر عنوان دیگر، دو عنصر اساسی سبب میشود این نهاد اجتماعی به یکی از قدرتمندترین و مؤثرترین نهادها تبدیل شود.
عنصر اول #مردمی_بودن این نهادهاست. در اکثر خیریهها ابتدا گروهی از مردم هستند که پیرامون یک دغدغهی مشخص دور هم جمع میشوند و هر خیریه از دو طرف (خیرین و مددجوها) نیز با مردم در ارتباط هستند. مردم یک منبع بی پایانی از کار و سرمایه و توان هستند و هرچه یک خیریه بیشتر مردمی باشد، به همان نسبت با توان بالاتری به سمت اهداف خود حرکت میکند.
عنصر دوم محوریت #معنویت در خیریههاست. از عنوان خیریه هم پیداست که محور، کار خیر است و انجام عمل خیر در فرهنگ ما عبادت است و به جلب رضایت و ثواب الهی گره خورده است. محور بودن خدا در خیریهها نیز مهمترین عامل در ایجاد انگیره های همرنگ و پایدار در پیشبرد اهداف خیریههاست.
وقتی این دو عنصر با هم همراه میشوند، "یعنی مردمی که با نیت الهی هدفی را نشانه میگیرند"، قدرتی تمام نشدنی پدید میآید که به یقین به آن هدف خواهند رسید.
به عنوان نمونه طبق آمار، بیش یک سوم مدارس کشور را خیرین مدرسه ساز ساختهاند.
حال میخواهم به اصل بحث مورد نظر این پیام اشاره کنم و آن اینکه امروز به یقین مهمترین چالش اجتماعی ما مسئلهی اقتصاد و اشتغال و در یک کلام مشکل #کار_و_کسبی است. ابعاد این مشکل آن قدر بزرگ است که بر فرض اگر دولت با تمام توان خود و البته بدون پشتوانهی مردم به میدان بیاید، قطعاً توان جنگیدن با این معضل بزرگ را ندارد. یکی از مهمترین اقدامها در شرایط فعلی این است که خیریهها با همان توصیفی که از قدرت بی انتهای آنها شد، به میدان مبارزه با بی کاری و مشکلات کار و کسبی بیایند.
به امید خدا در این باره بیشتر خواهم نوشت.
#علی_نصیریکیا | عضو هسته تحقیقاتی کار و کسب اسلامی
#کاسب_تنها_نیست
#خیریه
#مردم
#معنویت
استارتاپها دارای ویژگیهایی هستند که میتواند در این جنگ به عنوان بازوهای ستادهای عملیاتی به کار آیند.
١- مردمی بودن (در مقابل حکومتی بودن و بعضاً ناچابکی)
٢- ناظر و معطوف بودن به یک مسئله خاص و تخصصی (در مقابل تشکیلاتهایی با صدها دغدغه و در نتیجه عدم توان تصمیم دقیق و متمرکز)
٣- جوانی و ایده محوری (در مقابل ساختارهایی همچون دولت و بدنه غیر جوان)
٤- مبتنی بودن استارتاپ بر حل یک مشکل خاص (در نتیجهی این خصلت احتمالاً برای حل مشکلات کرونایی به زودی استارتاپهایی تشکیل میشود یا استارتاپهای با ظرفیت بالقوهی حل چالشهای کرونایی به چرخش(pivot)هایی دست میزنند)، از اولین نمونهها میتوان به اپ #ماسک اشاره کرد. راستی یادمان باشد ناظر بودن به حل یک مشکل خاص یکی از مهمترین نقاط تمایز استارتاپهاست، برای مثال در بوم کسب و کار لین (Lean Canvas) بر خلاف بوم استروالدر بوم اساساً از نقطه فهم مشکل (problem) شروع میشود و چیزی که این روزها ما کم نداریم پرابلم! است.
٥- توانهای نرمافزاری و قابلیتهای گسترش فراگیر در فضای مجازی و شبکههای مبتنی بر اینترنت ( #مقیاس_پذیری ، #scalability ) که نیاز حیاتی امروز #جامعه_غیرحضوری_کرونایی ماست.
طبعاً اینها تمام ماجرا نیست.
برای مثال نقشهایی که استارتاپهای بالغتر میتوانند در قبال مسئولیت اجتماعی (CSR) خود بازی کنند یا فرضاً کمکهای حاکمیتی(B2G) و یا کسبوکاری-کسبوکاری (B2B) استارتاپها بماند در جای خود.
هر مقالی را مقامیست؛ فلذا بحث این نوشته به همین جا ختم میکنیم و صرفاً یکی از ظرفیتهای مغفول در مسیر #شکست_کرونا را به یاد میاندازیم.
#فرصت_موجود_در_تهدیدها_را_جدی_بگیریم !
#علی_اکبر | مدیرعامل "مدرسه اسلامی کار و کسب حرکت"
#کاسب_تنها_نیست
#استارتاپ_ها_علیه_کرونا
☑️ برای خیلی از ماها که در شرایط قرنطینه قرار گرفتیم درک بعضی مشکلات بوجود اومده ناشی از کرونا یکم سخته، مخصوصا اگه خودمون حقوق بگیر نباشیم یا اینکه کرونا شرایط مالی ما رو تحت تاثیر قرار نداده باشه.
اما متاسفانه بعضی از کسب و کارها شرایط بسیار بسیار بدی رو دارن تجربه میکنن.
یکی از ساده ترین کمکهایی که ما می تونیم در این شرایط به دوستان و آشنایانمون بدیم تبدیل شدن به یک پل ارتباطی ساده است. می پرسید چطوری؟
☎️ همین الان تلفنتون رو بردارید. ، پدر، عمو یا معمولا یکی از آشنایانتون که ارتباط خوبی با بقیه اقوام داره تماس بگیرید.
❣️ از حال و احوال فامیلهاتون مطلع بشید. دونه دونه بپرسید که وضعیتشون چطوریه؟ مخصوصا اونهایی که کسب و کار آزاد داشتن. خانمهای سرپرست خانوار یا افرادی که از طریق دستفروشی امرار معاش میکنن در اولویتان.
⭕️ به اولین موردی که رسیدید و مطمئن شدید اوضاعش خرابه یکم تامل کنید.
ببینید واقعا نیازمند کمک هست یا نه. با چقدر میتونید یکم کمک حالش باشید. با بزرگ تر فامیل تماس بگیرد و مسئله رو باهاش درمیون بزارید(پیشنهاد میکنم اگه خودتون حکم بزرگتر رو ندارید این کار رو نکنید). سریعا شبکه ارتباطیتون رو سریعا فعال کنید؛ با دوست و آشنا تماس بگیرد و ذره ذره پول رو جمع کنید. از اون بزرگتر فامیل بخواهید که بدون گفتن نام شما پول رو در اختیار اون فرد قرار بده.(توجه: بعضی افراد باوجود مشکلات مالی بسیار آبرومندانه زندگی میکنن. به خاطر همین احتمالا کمک مالی رو قبول نکنن، شاید بهتر باشه این مبلغ رو به عنوان قرض در اختیارش قرار بدید تا بعد از مساعد شدن شرایط به اون بزرگتر فامیل برگردونه، اینطوری هم مشکلش برطرف میشه، هم آبروش حفظ میشه و هم با اجازه افرادی که مبلغ رو کمک کردن میتونید اون مبلغ در کار خیر دیگه ای خرج کنید یا اینکه کلا بهشون برگردونید.)
#محمد_ناصریفر | مدیر ارشد عملیات "مدرسه اسلامی کار و کسب حرکت"
#کاسب_تنها_نیست
#راهکارها
احتمالا این گزاره طنز را شنیدهاید که میگوید مهمترین عامل طلاق ازدواج است.
باید باور کنیم که این روزها مهمترین عامل کرونا افراد مبتلا به کرونا هستند که به اختصار به ایشان زین پس محترمانه میگوییم "کرونایی"
و اما چه کنیم این مهمترین عامل را محدود کنیم؟
در ابتدا یک داستان واقعی را باهم مرور میکنیم:
آقا بهادر قصه ما کارگر است. آقا بهادر اندوخته مالی ندارد و به اصطلاح با حقوق همان روز زندگی آن روز را میگذارند(روزمزد)، او در محل ایکس به شغل شریف کارگری یا خدمت مشغول است.(شما بخوانید مستخدم، کارگر کارخانه، سرایدار، کارگر یک سوپرمارکت، راننده تاکسی، اسنپ و .)
بهادر به صورت اتفاقی متوجه علائمی از کرونا در خود میشود.
او طی یک آزمایش در بیمارستان یا با مرور اخبار مطمئن میشود کرونا دارد. اما کرونای او از جنس عموم کروناهاست یعنی علائم خفیف و ایبسا گذرا.
بعد از تأیید نهایی، متصدی بیمارستان به وی پیشنهاد میدهد بهتر است در بیمارستان نمانید(چون جا کم است) و آقا بهادر مخیر است در خانه قرنطینه شود یا در بیمارستان. هر دو راه یک نتیجه دارد: او حداقل ٣ هفته نمیتواند سر کار برود! و این در دودوتا چهارتای دنیا یعنی نون نداری واسه شب بخوری.
در نتیجه او راه سوم را اختیار میکند، یعنی حضور سر کار و پنهان کردن بیماری! وقتی هم همکاران از اون میپرسند سرفهها برای چیست؟ سرماخوردگی ساده یا آنفلونزا!
و ادامه تلخ داستان را احتمالا متوجه شدهاید: انتقال کرونا به دیگران.
✅ راه حل:
حکومت موظف است در بحران کرونا از اقشار مختلف درگیر و آسیب پذیر حمایت نرم یا سخت انجام دهد. حمایتهای نرم از قبیل کاهش مالیات برخی اصناف گرفته تا حمایتهای سخت همچون کمک مستقیم ریالی. احتمالا نه در اصلش بلکه صرفاً در چگونگی وقوع این حمایتها اختلاف باشد.
❓ اما قدر متیقن و بدون دعوای این ماجرا چیست؟ از منظر نگارنده حمایت حداکثری از خود "کروناییها"
آنها به دلیلی مبتلا شدهاند و در حال حاضر میان میلیونها زندگی مختل حتما زندگی این قریب به ٤٧ هزار نفر(در زمان مکتوب شدن این نوشته) کاملاً قفل! شده است. آنها دستشان از همه جهت بسته است و به قولی زمینگیر شدهاند.(که در ادبیات دینی این زمینگیری معادلهایی دارد که به علت سوءبرداشت احتمالی ذکر نمیکنیم)
حکومت موظف است از هر تدبیری استفاده کند تا افرادی که به صورت قطعی "کرونایی" هستند در خانه یا بیمارستان قرنطینه واقعی شوند.
مهمترین این تدبیرها حذف عامل خروج از قرنطینه، یعنی احتمالا حضور بیرونی جهت کسب معاش است.
حاکمیت باید در طول دوره درمان از میان کروناییها آنهایی که قوام مالی خانواده به ایشان وابسته بوده را به شیوههای مختلف حمایت سپس بر این حمایت نظارت کند.
چند شیوه تلفیقی حمایتی نظارتی را باهم مرور میکنیم:
• تأمین مقدار حداقلی درآمد یک ماه یک کرونایی در طول دوره درمان(حدود ١ ماه)
• صفر شدن (به معنای واقعی) هزینه درمان در منزل یا بیمارستان
• تأمین مایحتاج خانواده یا خود کرونایی به وسیله ارجاع این موارد به گروههای جهادی مرتبط جهت ارسال مایحتاج به درب منزل
• بررسی قطعی قرنطینه بودن ایشان با استفاده از ابزارهای موجود همچون ثبت مکان در برنامههای خاص موبایلی تمهید شده، گجتهای قابل نصب بر بدن نشاندهنده موقعیت مکانی، نصب دوربین موقت درب منزل!
• ارجاع این فرآیند و قرنطینه به افراد محلی (خصوصاً قابل پیادهسازی در روستاها و شهرستانها) با توافق و تخصیص هزینه اندک.
• اعلان نیمه عمومی کرونایی شدن یک کرونایی به اطرافیان و محل کار و نتیجتاً قرارگیری وی در یک حصر ناخواسته مردمی
• ممنوعیت تخلیه منازل استیجاری و حتی محل کسب کروناییها به مدت حداقل ٢ ماه پس از تأیید ابتلا
• عدم دریافت حق بیمه کرونایی توسط دولت از کارفرمای وی
• مرخصی حداقل یک ماهه با حقوق برای کارمندان دولتی و شبه دولتی
• ارسال روانشناس و روانپزشک یا در مدت بیماری (یا مشاوره تلفنی)
• تست کرونای رایگان و سریع خانواده فرد مبتلی
• ممنوعیت اخراج از محل کار توسط کارفرمایان کروناییها تا مدت زمان معینی
این نوشته درصدد طرح مسئله اولیه بوده و تدوین جامع و مانع علمی را به متخصصین امر میسپارد، لازم به تذکر نیست که این طرح اساساً بار مالی جدیای در مقایسه با طرحهای پرهزینه مشابه ندارد.(شبیه به بسته ٦٠٠ میلیارد تومانی اعلامی حمایتی دولت از افراد بدون محل درآمد مشخص)
ضمناً این بسته پیشنهادی صرفاً برای عزیزانی است که درمان میشوند و بسته پیشنهادی برای خانوادههای متوفی حتماً باید ویژهتر و جدیتر باشد.
باید باور کنیم که کرونا جدی است و باید برایش هزینه و اندیشه کرد.
#علی_اکبر | مدیرعامل "مدرسه اسلامی کار و کسب حرکت"
#کاسب_تنها_نیست
#کرونای_جدی
#راهکارهای_کرونایی
روزی یک بچه شتر به همراه مادرش در زیر درختی دراز کشیده بودند. بچه شتر پرسید: چرا ما کوهان داریم؟ مادرش جواب داد: ما حیوانات بیابانی هستیم و از این کوهانها برای ذخیره آب هنگام عبور از بیابان استفاده میکنیم. بچهشتر لحظهای فکر کرد و سپس پرسید: خب…، پس چرا پاهای ما دراز هستند و مچ پایمان گرد است؟ مادرش جواب داد: آنها به این شکل هستند تا بتوانیم به آسانی در بیابان پیادهروی کنیم. بچهشتر کمی مکث کرد. پس از چند لحظه دوباره پرسید: چرا مژههای ما بلند هستند، گاهی اوقات باعث اذیت من میشوند؟ مادرش جواب داد: آن مژههای بلند و ضخیم، چشمهای ما را هنگام وزیدن باد در برابر شن کویر محافظت میکنند. بچهشتر کمی فکر کرد و سپس گفت: پس این کوهان به خاطر این است که در بیابان آب ذخیره کنیم، پاهای ما برای پیادهروی در بیابان مناسب هستند، و مژههای ما چشمانمان را از خاک صحرا محافظت میکنند، پس چرا ما در باغوحش هستیم؟
میدانید کسب و کارهای خُرد چه اندازه برای اقتصاد کشور مفید است؟
در کسب و کارهای خرد فرد شاغل با اتکا به ابتکار، خلاقیت و توان شخصی به کارهای تولیدی، خدماتی، فنی و حرفهای ورود پیدا کرده و در نهایت ممکن است مهارتهای لازم را به منظور ورود به بازارهای بزرگتر کسب کند. به همین دلیل از مشاغل خرد با عنوان مقدمه کارآفرینی یاد میشود؛ البته حتی اگر این اتفاق نیز نیفتد، مشاغل خرد این ظرفیت را دارند که با کوچکترین حمایتی از سوی دولتها، مشکل درآمد را در بسیاری خانوارها که شرایط ویژهای دارند، حل کنند. ن خانهدار و بیسرپرست، جوانانی که بنیه مالی ضعیفی دارند و حتی معلولان و کسانی که هنری بلدند و از قبل آن میتوانند کالا یا خدماتی را عرضه کنند، جزو این گروه محسوب میشوند. این گروهها چون توانایی حضور در بازار کالا یا خدمات متعارف را ندارند، در صورت برخورداری از حمایتهای دولتی، میتوانند حداقل درآمد را برای خود تامین کرده و بیهیچ هزینهای بار اشتغاایی را بر دوش دولت سبک کنند.
اما اکنون کسب و کارهای خرد آیا در باغوحش نیستند!؟
راهکار کسب و کاری
آنچه مسلم است، کسب و کارهای خرد ظرفیت بسیار زیادی در اقتصاد کشور دارند ولی در شرایط فعلی کشور از ظرفیتهای آن استفاده نمیشود. این نوع کسبکارها بیشترین آسیب را از ویروس کرونا خواهند دید و به همین منظور باید حمایتهای ویژهای برای این بنگاهها در نظر گرفت. چندین مورد برای حمایت از این بنگاه ها توصیه شده است:
١. تاخیر در بازپرداخت اصل و فرع وامها
٢. کاهش یا تاخیر در پرداخت مالیات یا بدهیهای مرتبط با دولت
٣. تامین نقدینگی لازم برای سرمایه در گردش واحدهای تولیدی
٤. تعلیق مالیات ارزش افزوده برای بازیابی تولید و اشتغال
٥. اعطای معافیتهای مالیاتی برای بنگاههای خرد
٦. اختصاص بودجه دولتی برای کمک به واحدهای آسیبدیده
٧. پرداخت بیمههای اجتماعی و بیکاری به صاحبان مشاغل خرد و کارگران آنها
اما آنچه اهمیت دارد این است که این راهکارها اگر چه بسیار مهم است اما صرفا حاکمیتی است. برای بهبود شرایط فعلی آن چیزی که باید مورد توجه قرار بگیرد این است که صاحبان مشاغل در شرایط ویژه کنونی، از کمک به هم غافل نشوند و تا جایی که ممکن است از ورشکستگی یک کسب و کار خرد، جلوگیری کنند.
#سید_حجت_شریعتمداری | عضو هسته تحقیقاتی کار و کسب اسلامی
#کاسب_تنها_نیست
داستان کوتاه: همسایه
دییینگگگ.
صدای زنگ درمون اومد
"کیه اول صبحی؟؟؟"
از تخت خواب بلند شدم و اولین کاری که کردم ساعت رو نگاه کردم
ساعت ۱۰ و نیم صبح بود و من که همیشه ساعت ۷ صبح بیدار بودم، دو هفته ای می شد، که چون کار نداشتم تا لنگ ظهر می خوابیدم
آیفون تصویری رو نگاه کردم
این آقا رو دیده بودم ولی اسمش رو نمی دونستم. چند باری که مسجد محلمون رفته بودم، دیده بودمش.
چند روز پیش هم با یه گروه داشتن محله رو ضد عفونی می کردن✨
با صدای گرفته که معلومبود همین الان از رختخواب بلند شدم، گفتم
" سلام، بفرمایید."
"سلام علیکم، رحیمی هستم، همسایه ی پنج تا خونه اون طرف تراِاِاِ.ببخشید فکر نمی کردم خواب باشید.خیلی شرمنده که بد موقع مزاحم شدم"
"نه.خواهش می کنم.چند روزه که ساعت خوابم بهم ریخته"
"بله. دیدم که چند روزه صبح ها از خونه بیرون نمی آیید و ماشینتون دم دره، میشه یه لحظه میایید دم در"
رفتم دم در و سلام و علیک و دستم رو به سمتش دراز کردم
دیدم آقای رحیمی دستکش دستشه
"عذر خواهی می کنم، دستم آلودست"
"خواهش می کنم، اصلا حواسم نبود کرونا اومده و این روزا دست دادن ممنوعه"
از کیسه اش یه جعبه ی کادو شده در آورد و گفت:
"این یه هدیه ی ناقابله از طرف همسایه هاست.به مناسب سال نو. عیدتون مبارک"
خداحافظی کرد و رفت
من ماتم برده بود، آخه یه همچین چیزی سابقه نداشت
سریع اومدم خونه و بسته رو باز کردم
"یه قرآن کوچیک و یه پاکت نامه و ۱۰ تا تروال ۵۰ تومنی"
سوالات ذهنم بیشتر شد
حتما جوابش رو باید تو پاکت نامه پیدا می کردم✉️
"بسم الله الرحمن الرحیم
امیر مومنان علی (علیه السلام) فرمود: پیامبر ص آنقدر بر حقوق همسایه تاکید می کرد که ما گمان کردیم، همسایه مانند نزدیکان از همسایه ارث می برد.
همسایه ی عزیزم سلام
با خبر شدیم که به خاطر اتفاقات کرونایی اخیر، چند روزی هست که کسب و کارتون رو از رونق افتاده
ان شاء الله به زودی این روزها هم تموم میشه و مشکلات برطرف میشه
این هدیه ی ناقابل از طرف همسایه هاست
سال نو مبارک"
این داستان می تواند هزاران بار واقعی شود
#کاسب_تنها_نیست
#داستان_کوتاه
#پیوندهای_اجتماعی
در نوشته پیشین بیان شد باید ببینیم چه کسی در اطراف مان (در فامیل مان، در افراد دیگر کار و کسبمان، در همسایه و هیأت و مسجدمان) به خاطر شیوع #کرونا کار و کسبش به مشکل برخورد کرده است، و آنها را به شکلی کمک کنیم که از این دوره با سختی کمتری گذر کنند.
❓ ولی ممکن است از خود بپرسید که من از کجا بدونم پسرخاله هام اوضاع شون چطوره؟ من چه می دونم رفقام مشکل دارند یا نه؟ اصلا نمی دونم بعضی هاشون دقیقا کارشون چیه؟!» خب باید آنقدری با آنها ارتباط داشته باشیم که از سختی های آنها اطلاع پیدا کنیم. اگر هم پیشتر این ارتباطات را با آنها نداشته ایم، می توانیم به بهانه #عید به آنها زنگ بزنیم، و حال و احوال آنها را بپرسیم و در لابلای حرفها از کار و بار شان هم سؤال کنیم که در دوره کرونا مشکلی پیش آمده یا نه؟ حتی ممکن است با زنگ زدن به خاله مان بتوانیم از اوضاع همه پسرخاله ها مطلع شویم.
مفضل می گوید از کوفه به مدینه آمدم و خدمت امام صادق ع رسیدم. امام ع فرمودند: در این مسافرت با چه کسی همراه و همسفر بودی؟ عرض کردم: یکی از برادران دینی. فرمودند: الآن چه می کند؟ اوضاعش چطور است؟ عرض کردم: در این مدت که به مدینه آمده ام، دیگر از او خبری ندارم. فرمود: مگر نمی دانی هر کس ۴۰ قدم با مؤمنی همراه و هم مسیر شود، خداوند در قیامت درباره وی از او سؤال خواهد کرد؟! (امالی طوسی)
⚡️ اگر ۴۰ قدم با کسی هم مسیر شدن باعث می شود حقی به گردنمان بیاورد، آیا همسایه و همکار و فامیل بودن، و ساعت ها و روزها با هم بودن حقی به گردمان نمی آورد، و در قیامت از ما درباره اش سؤال نمی کنند؟
حجت الاسلام #علی_سراج | دانشآموخته دانشگاه شریف و طلبه حوزه علمیه مشکات
#کاسب_تنها_نیست
#صله_رحم
#پیوندهای_اجتماعی
#پیوند_مالی
به صورت طبیعی هر فرد یا اجتماعی در مسیر زندگی خودش با چالش ها و مشکلاتی مواجه می شود. گاهی این چالشها به صورت طبیعی و آسان برطرف شده و گاهی برای برطرف کردن این مشکلات نیاز به یک اقدام ویژه دارد. طرح قرآن برای برطرف کردن این خلأها "انفاق" است.
رهبر انقلاب در کتاب طرح کلی اندیشه اسلامی به تعریف این مفهوم مهم پرداخته اند.
" الذین ینفقون فی السرّاء و الضرّاء یعنی کسانیکه در خوشی و ناخوشی انفاق میکنند. منظور از انفاق هم هر خرج کردنی نیست. بلکه خرج کردنی است که خلأ و شکافی را پر کند. اگر به کسی که صدتا ٥ هزاری دارد یک ٥ هزاری بدهی هنری نکرده ای. هنر اینست که به کسی که ندارد یک ٥ هزاری بدهی. این کف انفاق است. بالاترش اینست که فرد یک #خلأ_ساختاری و اساسی را پر کند. اصل انفاق هم همین است. پس انفاق کار آدمهای باهوش و باعقل است که خلأ یک ملت را می شناسند و آن را پر می کنند."
#کرونا رو می توان یکی از این چالشها و خلأ های بزرگ در زمان فعلی دانست. چالشی که نه تنها سلامت بلکه تمام ابعاد زندگی فردی و اجتماعی ما را در بر گرفته است.
✅ راهکار قرآنی انفاق یعنی اینکه خلأ های موجود را اولا دقیق شناسایی کنیم و سپس با خرج کردن مال یا زمان یا مهارت و یا حتی جان خود تلاش کنیم این خلاء را بر طرف کنیم.
امروز در عرصه ی کار و کسب خلأ هایی به وجود آمده که قطعا یکی از محلهای اصلی انفاق، همین عرصه است. انفاق در این شرایط یعنی باید هرکس یا هر نهادی باید ببیند چگونه می تواند خلأهای ایجاد شده در عرصهی کار و کسب را پر کند.
#علی_نصیریکیا | عضو هسته تحقیقاتی کار و کسب اسلامی
#کاسب_تنها_نیست
#قرآن
#انفاق
#صله_رحم و نیکی به فامیل -چنانکه در نوشته ای دیگر بیان کردم- مهم ترین عامل معنوی افزایش عمر است، به طوری که در برخی روایات آمده است چیزی جز صله رحم عمر را نمی افزاید»، و نیز اثر فراوانی در #افزایش_رزق و رفع فقر دارد. صله رحم نیز به معنای پیوند بین اعضای فامیل، با نیکی به هم و کمک مالی و غیرمالی به یکدیگر است؛ و در این دوره کرونا که برخی کار و کسبها با مشکل مواجه شده اند، صله رحم به این است که با کمک بلاعوض یا قرض به افراد فامیل مان که آبرومند و تلاشگرند ولی کارشان با مشکل مواجه شده، آنها را کمک کنیم.
اما این پیوند و صله فقط مخصوص فامیل نیست، بلکه درباره رفقا و برادران ایمانی هم هست. در روایت آمده است که امام صادق ع به شخصی فرمودند: گاه شخصی که به اقربایش نیکوکار است ۳ سال از عمرش باقی مانده و خدا آنرا ۳۳ سال می کند، شخص می پرسد: اگر شخص اقربایی نداشته باشد چه؟ حضرت می فرمایند: اقربا که فقط فامیل تنی نیستند، بلکه مومنان هم از اقربا و نزدیکان محسوب می شوند و بر عهده مؤمن است که به مؤمن دیگر نیکی کند. به هم نیکی کنید و با هم صله داشته باشید تا خدا در اجل هایتان تأخیر بیندازد و اموالتان را بیفزاید و در همه امور به شما #عافیت عطا نماید. (کتاب قضاء حقوق المؤمنین، به نقل از بحار الأنوار)
یعنی مثلا اگر یکی از رفقای مؤمن و انقلابی تان در این روزها در کسب و کارش با مشکل مواجه شده است، خودتان (اگر می توانید با همراهی دیگران رفقای مشترک تان) برای حل مشکلش تلاش کنید. اگر ما و دیگران نمی توانیم #کمک_بلاعوض کنیم، یا آبروی شخص خدشه دار می شود و آنرا صدقه می پندارد، می توانیم پولی را به وی #قرض دهیم و از سختی زندگی و کار او بکاهیم.
همچنین اهالی مسجد یا افراد یک هیئت یا #همسایه ها، یا افرادی که در یک کار و کسب همدیگر را می شناسند، اگر یکی از آنها با مشکل مواجه شد، دیگران با کمک به حل مشکلش، وظیفه دینی و ایمانی خود را در قبال او انجام می دهند.
حجت الاسلام #علی_سراج | دانشآموخته دانشگاه شریف و طلبه حوزه علمیه مشکات
#کاسب_تنها_نیست
#صله_رحم
#پیوندهای_اجتماعی
#پیوند_مالی
گوگل یک صندوق مالی برای کسانی که به خاطر کرونا ویروس نمی توانند سر کار بروند، ایجاد کرد؛ آمازون یک صندوق ٥ میلیون دلاری برای کمک به کسب و کار های کوچک ایجاد کرد، خوزه آندرس رستوران دار معروف آمریکا، ٨ رستوران خود را تبدیل به آشپزخانه کرد، یعنی کار اصلی خود را تهیه غدا برای افرادی که در خط مبارزه با کرونا هستند قرار داد؛ مدیرعامل اندپیزا اعلام کرد پیتزای رایگان در اختیار کارمندان خود و کارکنان بیمارستان قرار می دهد؛ دولچه و گابانا که در زمینه تولید کالای لوکس فعالیت می کند، اعلام کرد که در یک پروژه تحقیقاتی کرونا ویروس مشارکت کرده است؛ شرکت آرمانی که در طراحی لباس و مد فعالیت می کند حدود ١ میلیون دلار به بیمارستان های ایتالیا کمک کرد.
راهکار کسب و کاری:
به موارد بالا که در این یک ماه اخیر اتفاق افتاده است، خوشبینانه نگاه کنیم یا بدبینانه، بالاخره به این نتیجه می رسیم که برای ادامه بقای فعالیت های کسب و کاری خود، باید به هم کمک کنیم. در تبادلات کسب و کاری اگر 3 نکته زیر رعایت نشود، نگاه جامعی به هدف نهایی خود، که رونق اقتصاد و پویایی فعالیت کسب و کارها است نداشته ایم:
1. هر کسب و کار از مجموعه ایستم، میتوانند رفتار یا ویژگیهای کل را تحت تاثیر قرار دهد.
2. وجود هر یک از کسب وکارها، برای تحقق رونق اقتصادی لازم است، اما هیچیک از این کسب و کارها، به تنهایی برای تحقق این کارکرد کفایت نمیکنند.
3. هیچ کسب و کاری به تنهایی نمیتواند به صورت مستقل بر ایستم کسب و کار ها تاثیرگذار باشد.
در یک کلام، نادیده گرفتن کسب و کارهای جزئی، میتواند منجر به ناکارآمدی ایستم کسب وکاری شود.پس کسب و کارها را تنها نگذاریم.
#سید_حجت_شریعتمداری | عضو هسته تحقیقاتی کار و کسب اسلامی
#کاسب_تنها_نیست
ریشه یاب: فردی است که در مواجهه با بحرانهایی که اتفاق میافتند، به دنبال پیدا کردن علت اصلی آن است و همین که علت آنرا پیدا کرد، آرام می شود. دغدغه اصلی او در شرایط کنونی این است که علت اصلی ورود کرونا به کشور چه چیزی است.
مسئله یاب: فردی است که در شرایط بحرانی کشور به دنبال پیدا کردن مسائل و مشکلاتی است که در کشور به وجود آمده است. هر چه قدر به مسائل و ابعاد بیشتری از بحران برسد، رضایت بیشتری پیدا می کند. شاید بتوان بخشی از رسانه ها را در این دسته قرار داد.
نسخه یاب: فردی است که برای همه مسائلی که در کشور اتفاق می افتد نسخه عمومی دارد و معمولا با گفتن جملاتی کلی، بیان میکند که اگر به این دستورات عمل بشود، این مشکلات حل خواهد شد.
راهکار یاب: فردی است که از افراد بالا وامدار است ولی در پی ارائه راهکارهای کلی نیست، بلکه با توجه به ریشهها و مشخص کردن دقیق مسئله، به دنبال ارائه راهکارهای جزئی و دقیق در رابطه با بحران به وجود آمده است و هر وقت به این راهکار رسید، احساس رضایت می کند.
تحقق یاب: او کسی است که در صحنه عمل در پی محقق کردن راهکارهای ارائه شده است و با رفت و برگشت در صحنه عمل و نظر، به دنبال ایجاد راهکار عملی در صحنه واقع است؛ هنگامی احساس رضایت می کند که بتواند مسئله ای را در صحنه واقع و کف جامعه حل کند.
به نظر میرسد موارد بالا سنخهای روانی افراد در مواجه با یک مسئله و مشکل است، اگر چه ممکن است این موارد، ساحتهای ذهنی یک فرد باشد و یک فرد در عین اینکه راهکاریاب است ، ریشه یاب باشد ولی میزان رضایتِ ماندن در یک مرحله ، یک فرد را متمایز می کند.
هم اکنون در شرایطی که برای کشورمان بوجود آمده است به دنبال افرادی هستیم که به دنبال تحقق ارزش هایی باشند که آن را قبول دارند. اگر به این نتیجه رسیدیم که درشرایط کرونا، باید به کسب و کارهایی که مشکل پیدا کرده اند، کمک کنیم، پس ریشه یابی و مسئله یابی و نسخه یابی و راهکاریابی را لحظه ای کنار بگذاریم و در کف جامعه با کمک به کاسب ها، دنبال راهکار باشیم. امید است تغییری در اندیشه خود بدهیم و تنها زمانی رضایت از زندگی داشته باشیم که ارزش ها را در جامعه محقق کرده باشیم.
#سید_حجت_شریعتمداری | عضو هسته تحقیقاتی کار و کسب اسلامی
#کاسب_تنها_نیست
پیامبر اکرم ص فرمودند: این ماه را #شعبان نامیدهاند، چرا که ارزاق مؤمنین در این ماه پخش میشود (: شعبهشعبه می شود، شاخهشاخه میشود) و نیز شاخههای خیرات در این ماه منتشر میشود. شاخههای خیرات عبارتند از نماز و روزه و زکات، امر به معروف و نهی از منکر، #نیکی کردن به والدین و فامیل و همسایگان، آشتی دادن بین خویشان، و کمک کردن به #فقرا .
وقتی اولین روز شعبان رسید، خداوند فرمان میدهد درهای بهشت باز شود و درخت #طوبی شاخههایش را به این دنیا میرساند. هر کس به شاخهای از شاخههای درخت طوبی بیاویزد او را به بهشت می رساند: هر کس نماز بخواند یا روزه بگیرد یا صدقه دهد به شاخهای از شاخههای درخت طوبی آویخته است، هر کس به #بدهکار تخفیف دهد یا طلبش را ببخشد به شاخهای از آن آویخته، هر کس یتیمی را به عهده بگیرد به شاخهای از آن آویخته، هر کس خدا و نعمتهایش یاد کند و آنرا شکر بگوید به شاخهای از آن آویخته، هر کس به والدینش نیکی کند به شاخه ای از آن آویخته .
همچنین خداوند فرمان میدهد که درب جهنم باز شود و درخت #زقوم شاخههایش را به دنیا میرساند. هر کس #فقیر ضعیفی -که میداند مشکل دارد- نزد او آید و او میتواند مشکلش را حل کند بدون اینکه برای خودش مشکل خاصی پیش آید، و کس دیگری هم مشکل را حل نمیکند، ولی دستش را نگیرد، به شاخهای از شاخههای درخت زقوم آویخته است؛ و هر کس بر بدهکاری که میداند امکان ادای #قرض ندارد سخت بگیرد به شاخه ای از آن آویخته، و هر کس والدینش را آزار دهد یا قبلا آزارشان داده ولی راضیشان نکند به شاخهای از آن آویخته .
و سوگند به خدایی که مرا به حق مبعوث کرده، درخت طوبی آویختگان به شاخههایش را به #بهشت بالا می برد و درخت زقوم آویختگان به شاخههایش را به جهنم پایین میبرد.»
( تفسیر منسوب به امام حسن عسکری ع، ابتدایش در ثواب الاعمال و امالی صدوق)
در این ماه سفارش بیشتری به صدقه دادن شده است. امام صادق ع فرمود: هر کس در ماه شعبان #صدقه ای بدهد، خداوند آنرا پرورش میدهد [و بزرگ می کند] تا روز قیامت آنرا مانند کوه اُحُد خواهد دید. (امالی صدوق، اقبال الاعمال)
در بخشی از صلوات و دعای معروفی که ظهرِ هر روز ماه شعبان خوانده میشود آمده است: اللَّهُمَّ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ اعْمُرْ قَلْبِی بِطَاعَتِکَ وَ لَا تُخْزِنِی بِمَعْصِیَتِکَ وَ ارْزُقْنِی مُوَاسَاةَ مَنْ قَتَّرْتَ عَلَیْهِ مِنْ رِزْقِکَ بِمَا وَسَّعْتَ عَلَیَّ مِنْ فَضْلِکَ وَ نَشَرْتَ عَلَیَّ مِنْ عَدْلِکَ وَ أَحْیِنِی تَحْتَ ظِلِّک : خداوندا بر حضرت محمد و خاندان او درود بفرست، و قلب مرا با اطاعت خودت آباد کن و مرا با معصیتت خوار مکن و روزیام کن که همدردی و یاری کنم کسانی که روزیشان را تنگ گرفتهای، به #شکرانه اینکه رزق مرا گسترده نمودهای و عدلت را بر من گستردهای و مرا زیر سایه خود زنده داشتهای.»
بیاییم به شکرانه اینکه در این ماه خداوند روزیمان را به واسطه بحران #کرونا کاهش نداده است و زیر سایه خدا زندگی آرامی داریم، به کسانی که روزیشان تنگ شده است کمک کنیم، تا به شاخههای درخت طوبی چنگ بزنیم و به بهشت بالا رویم.
حجت الاسلام #علی_سراج | دانشآموخته دانشگاه شریف و طلبه حوزه علمیه مشکات
#کاسب_تنها_نیست
#پیوندهای_اجتماعی
#شکرانه_آسایش
پادشاهی تصمیم گرفت تا زیردستان خود را آزمایش کند تا بداند چه کسی رفتار خوبی در زندگی داشته است و چه کسی برای پیشرفت کشور زمان زیادی صرف میکند. او یک تختهسنگ بزرگ را در وسط جاده گذاشت و در یک مکان نزدیک به آن پنهان شد تا ببیند چه کسی تلاش میکند تا آن را حرکت دهد. او تعدادی از بازرگانان ثروتمند و درباریان را که از راه جاده عبور میکردند، دید. اما آنها برای برداشتن تختهسنگ هیچ تلاشی نکردند و به سادگی از کنار آن گذشتند، درحالیکه تعدادی از آنها پادشاه را به خاطر جاده سرزنش میکردند.
کمی بعد یک روستایی با بار سبزیجات سر رسید و تختهسنگ را مشاهده کرد. او بار خود را کنار گذاشت و تلاش کرد تختهسنگ را از از سر راه بردارد. پس از تلاش فراوان، سرانجام موفق شد تختهسنگ را کنار ببرد. او کیف پولی در زیر محل تختهسنگ دید که یادداشتی از طرف پادشاه بدین صورت روی آن نوشته شده بود:
این پاداش برای کسی است که موانع را از سر راه بردارد.
راهکار کسب و کاری:
اگر چه هم اکنون کسب و کار ها به علل مختلف از جمله ویروس کرونا، دچار رکود شده اند اما باید بدانند که هر مانعی که در جلوی کسب و کارشان قرار می گیرد، چه بسا سنگی باشد که در زیر آن کیف پول پادشاه قرار دارد. در ادامه چندین روش برای برداشتن موانع کسب و کاری در این شرایط کشور توصیه می کنم:
۱.برنامه ریزی: برنامه ریزی شما باید شامل این موارد باشد:
الف) گام های مراقبت شما از کارمندان کسب و کارتان چیست؟
ب) اگر در کسب و کارتان بیماری شیوع پیدا کرد، چه می کنید؟
۲.کسب و کار خود را به خانه بکشید: در صورت امکان سعی کنید، کسب و کار خودتان را به جای محیط بیرون به داخل خانه ها بکشید، برای این کار نیاز به یک سری قوانین دورکاری نیازمندید که با تدبیر درست می توانید به آن برسید.
۳.به دنبال کیف پول پادشاه باشید: یقین داشته باشید که موانع جدیدی که در کسب و کارتان پدید آمده است، اگر بتوانید آن را مدیریت کنید برای شما ظرفیت های جدید در کسب و کار ایجاد می کند به طوری که هیچ وقت تا قبل شیوع کرونا نمیدانستید که کسب و کار شما، همچین ظرفیتی نیز دارد.
فقط سعی کنید تخته سنگ را کنار بگذارید .
#سید_حجت_شریعتمداری | عضو هسته تحقیقاتی کار و کسب اسلامی
#کاسب_تنها_نیست
این روزها که حضور در ساختارهای پزشکی نظیر بیمارستانها، خانههای بهداشت، داروخانهها و امثالهم برای بخشی زیادی از جامعه اجباری شده دوباره سؤالی قدیمی ذهن اهالی اندیشه و تگذاری را درگیر کرده است:
❇️ #اقتصاد_درمان ، خصوصی یا دولتی؟
هر دو وجه موافقان و مخالفان جدی دارد.
تسامحاً میتوان گفت در آمریکا مدل خصوصی رایج است و در جایی مثل انگلیس مدل دولتی.
در اهمیت این موضوع همین بس که در آمریکا بحث #اقتصاد_درمان همواره به دلیل چالشهای آن سکه رایج گفتوگوهای انتخاباتی و ایبسا تبدیل به مهمترین حربه جهت رأی آوری میشود.
✅ طرفداران ساختار دولتی درمان و حضور یک بیمه مرکزی دولتی با دلایل متعددی از جمله موارد زیر با مخالفان محاجه میکنند:
- سوء استفاده ساختارهای خصوصی و بالا بردن کاذب هزینههای درمانی جهت پر کردن جیبهایشان.
- قدرتِ کمترِ چانهزنیِ مردم در صورت نبود یک نهاد قدرتمند بیمهگر عمومی و پخش شدن قدرت در میان بیمههای متعدد در شکل غیردولتی.
- امکان بهینهسازی قیمتهای پزشکی توسط دولت برای بیماران با اعمال فشار و چانهزنی از بالا با نهادهای درمانی همچون بیمارستانها.
- زرسالاری نهادهای درمانی در شکل خصوصی آن و بیاهمیت بودن مسئله درمان در مقابل وسوسه قدرتمند پول و ثروت!
- و .
✅ برخی دلایل طرفداران #اقتصاد_خصوصی درمان :
- افزایش کیفیت به دلیل افزایش #رقابت و تلاش جهت بهبود خدمات و کاهش قیمتها.
- کاهش مالیات دریافتی دولت از مردم به دلیل کاهش فشار هزینههای درمانی بودجه دولت.
- افزایش رقابت جهت نوآوری، بهبود کیفیت و تولید محصولات و خدمات متنوع جدید.
- فشل بودن، ناکارآمدی، کندی، کرختی و عناوین مشابه عرفِ ساختارهای دولتی.
- تجربه کیفیت بالای خدمات درمانی آمریکا
- و .
و اما نظر مختار نگارنده این متن نه اقتصاد درمانی دولتی است و نه اقتصاد درمانی خصوصی.
بلکه راه سومی که این روزها فضایل خود را بیش از گذشته نشان میدهد.
✨ #اقتصاد_مردمی
قطعاً در کالبد و ابزارها اقتصاد مردمی به اقتصاد خصوصی نزدیکتر است اما اقتصاد مردمی آفات اقتصاد سرمایه محور خصوصی را ندارد.
منظور از #مردم در عبارت اقتصاد مردمی همین مردمی است که امروز در جنگ کرونا در انواع جبهههای پزشکی-درمانی در حال جانفشانیاند.
- مردمی که برای مردم پَر میزنند.
- مردمی که از مردم هستند و برای مردم.
- مردمی که در قالب گروههای جهادی درمانی سالهای سال است به سمت مناطق محروم گسیل میشوند.
- این مردم همانهایی هستند که امروز در گوشه و کنار هر شهر و روستایی بر سر دربشان تابلوهایی با این مضامین نوشته شده:
- - کلینیک خیریه امام (ع).
- - درمانگاه خیریهی فلان.
- - موقوفه درمانی آقای فلان .
- - درمانگاه طب ایرانی .
- - درمانگاه طب سنتیِ .
⚡️ البته که این اقتصاد مردمی به مثابه یک سیستم لوازم و چرخدندههای متعددی میطلبد :
- پیشگامانی از جنس #سردار_سلیمانی
- شیوه #تربیت_انسانی نوین
- اولویت دهی به نقش پیشگیری در مقابل درمان
- توجه به ورزش همگانی
- و .
حتماً نقش #حکومت و #حاکمیت هم در این ساختار مشخص است:
- #تگذاری
- #نظارت
- #رگولاتوری
- ضریب دادن به حضور مردم و #فراهم_سازی_بسترها
- ترویج و #فرهنگ_سازی با استفاده از ابزارهای عمومی همچون رسانه
- استفاده از ظرفیت تربیتی در دانشگاهها و زیرساختهای آموزشی
و .
این روزهای جنگ با کرونا توحش فرهنگ غربی و انسانمحوریِ فرهنگ ایرانی-اسلامی همزمان جلوه کرده است.
وقتی با مدلهای عُرفی اقتصاد از اقتصاد خصوصی صحبت میکنیم حتماً باید صفت پول محور (یا حتی متوحش) را برای سیستمهای مبتنی بر فرهنگ غربی توأمان ببینیم.
اما وقتی از اقتصاد مردمی در ظرف ایران و ایرانی صحبت میکنیم از نسل دکتر قریب، دکتر کاظمی آشتیانی و امثالهم دم میزنیم.
#انتخاب_با_خودمان_است
#علی_اکبر | مدیرعامل "مدرسه اسلامی کار و کسب حرکت"
#اقتصاد_لیبرال #اقتصاد_مردمی #اقتصاد_خصوصی #اقتصاد_دولتی
#مکتب_امام #مکتب_مردم_محور
بعضی تحلیلگران معتقدند #کرونا شکل جهان را تغییر خواهد داد. برخی گفتهاند کرونا آمده است که بماند. شاید تا مهرماه یا حتی بعد از آن از شرّش خلاص نشویم. حتی شاید کرونا هر سال در زمستان بیاید و عدهای را با خود ببرد. اگر چنین شود، ما باید خود را باید برای جهانِ #پساکرونا آماده کنیم. دانشمندان در حال تلاش هستند، ولی کسی چه می داند، شاید موفق نشوند درمان مناسبی برای کرونا بیابند، یا واکسنی کارا برایش بیابند. برخی پیشبینی کردهاند با کاهش فاصله زمانی همهگیریها، بشر برای بقا نیازمند #سبک_زندگی کرونایی باشد: خیلی از مناسبات جهان تغییر کند، و خیلی از آسایش های گذشته برای همیشه از بین برود.
در این فضای بیم و امید، مایلم روایاتی از ائمه را برایتان بازگو کنم. پیامبر اعظم ص فرمود: همواره امتم در #نیک_حالی هستند مادامی که به یکدیگر #محبت ورزند و امانتداری نمایند و ثروتمندان به حال فقرا رسیدگی نمایند؛ و اگر چنین نکنند به تنگی معیشت و قحطی دچار میشوند. (عیون اخبار الرضا ع، امالی طوسی)
باز پیامبر رحمت فرمود: ضعیفانِ جامعه را گرامی بدارید، که خداوند به خاطر #ضعیفان، به جامعه رزق میدهد و یاریشان میکند. (ارشاد القلوب)
امام صادق ع فرمود: گاه خداوند به گروه و ملتی مواهب و نعمت هایی میدهد، ولی آنها #شکرگزاری [زبانی و عملی] نمی کنند و آن نعمت وبال گردنشان میشود؛ و گاه خداوند ملتی را به سختی مبتلا میسازد، ولی آنها صبر و استقامت مینمایند و آن سختی برایشان به نعمت تبدیل میشود. (إِنَّ اللَّهَ . ابْتَلَى قَوْماً بِالْمَصَائِبِ، فَصَبَرُوا، فَصَارَتْ عَلَیْهِمْ نِعْمَةً - تهذیب، امالی صدوق)
مطابق این روایات ائمه اطهار ع که بیانگر #سنتهای_الهی است، اگر ملت ایران در این سختی کرونایی #استقامت پیشه کنند و به هم #محبت ورزند و به ضعیفان جامعه #رحمت آورند، خداوند هم رحمتش را فرو خواهد ریخت و در این سختی یاریمان خواهد کرد و نیک حالی باز خواهد گشت، بلکه این مشکل برایمان عملا تبدیل به نعمت خواهد شد و باعث نتایج مثبتی میشود، و نهایتا تهدید به فرصت تبدیل خواهد گشت.
✳️ البته این راه حل ویژه ایران هم نیست، بلکه مطابق روایات اگر گروه و ملت غیرمسلمان و #گنهکار هم #پیوندهای_اجتماعی را محکم کنند و صله رحم نمایند و به هم نیکی ورزند و افراد توانمند سعی کنند مشکلات افراد ضعیف را برطرف کنند، شهر و کشورشان #آباد و عمرشان طولانی میشود و رزقشان افزوده میگردد؛ و در مقابل قطع رحم و سوگند دروغ، شهرها را ویران میکند و خانه ها را خالی از سکنه مینماید و رحمت الهی از آنها رخت بر میبندد. (کافی، من لا یحضره الفقیه، زهد، ثواب الاعمال، خصال، معانی الاخبار)
حجت الاسلام #علی_سراج | دانشآموخته دانشگاه شریف و طلبه حوزه علمیه مشکات
#کاسب_تنها_نیست
#صله_رحم
#پیوندهای_اجتماعی
#سنت_های_اجتماعی_خداوند
یسْئَلُونَکَ ما ذا یُنْفِقُونَ قُلْ ما أَنْفَقْتُمْ مِنْ خَیْرٍ فَلِلْوالِدَیْنِ وَ الْأَقْرَبینَ وَ الْیَتامى وَ الْمَساکینِ وَ ابْنِ السَّبیلِ وَ ما تَفْعَلُوا مِنْ خَیْرٍ فَإِنَّ اللَّهَ بِهِ عَلیمٌ (بقره:٢١٥)
ترجمه: از تو میپرسند که چه انفاق کنند؟ بگو: [نوع صدقه چندان مهم نیست، بلکه] هر خیر و نیکى و مالى را که انفاق میکنید براى والدین و نزدیکان و یتیمان و فقیران و ابن سبیل»(در راه ماندگان) باشد. و هر کار خیرى انجام دهید بیتردید خداوند به آن داناست.
کمک به ابن سبیل» هشت بار در قرآن مورد توجه قرار گرفته است. ابن سبیل» یعنی وامانده در راه». یعنی کسانى که احتمالا در شهر خود افراد پولدار و آبرومندی هستند، ولی مثلا به سفر تجاری رفتهاند، و به خاطر غارت راهن یا گم کردن پولشان مشکل و احتیاج مالی پیدا کردهاند. خداوند خواسته است به این نیازمندان (که نیاز دائم به کمک ندارند، بلکه موقتا نیازمند شده اند) کمک شود، و پولی به آنها داده شود تا بتوانند به شهر و وطن شان باز گردند.
⛳️ امروزه شاید کمتر ابن سبیل» و در راه مانده پیدا شود، چرا که اگر کسی در سفرش مشکل مالی پیدا کرد، می تواند با خانواده اش تماس بگیرد و از آنها بخواهد به کارت بانکی اش پول واریز کنند. ولی در دوره #کرونا افراد فراوانی مشابهِ ابن سبیل» شدهاند: افرادی که شغلی داشتهاند و کار می کردهاند و زندگیشان را #آبرومندانه می گذارندهاند، ولی این روزها به خاطر بحران اجتماعی-اقتصادی ناشی از کرونا، که خودشان نقش و تقصیری در رخداد آن نداشته اند، منبع درامد خود را از دست دادهاند یا درامدشان بسیار کاهش یافته است، و باعث شده در زندگی شان با مشکل مواجه شوند. اگر به این افراد کمک شود تا مشکل موقت شان حل شود، باز می توانند در ادامه زندگی روی پای خودشان بایستند و زندگی آبرومندانه بلکه مناسبی پیشین را ادامه دهند.
چنانکه در آیه شریفه ابتدای متن بیان شد، یکی از مسائل مهم در انفاقات و هزینه در راه خدا، شناسایی محل هزینهکرد است؛ و یکی از مصارف مهم صدقه و انفاق در راه خدا، انفاق مال در راه ابن سبیل» است. به امید اینکه آبروی همه آبرومندان حفظ شود.
و اعْبُدُوا اللَّهَ وَ لا تُشْرِکُوا بِهِ شَیْئاً وَ بِالْوالِدَیْنِ إِحْساناً وَ بِذِی الْقُرْبى وَ الْیَتامى وَ الْمَساکینِ وَ الْجارِ ذِی الْقُرْبى وَ الْجارِ الْجُنُبِ وَ الصَّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَ ابْنِ السَّبیلِ (نساء:٣٦)
ترجمه: خدا را بپرستید و چیزى را همتای او قرار ندهید، و به پدر و مادر و نیز به خویشاوندان و یتیمان و مستمندان و همسایه نزدیک و همسایه دور و دوستان همنشین و در راه ماندگان» نیکى کنید.
حجت الاسلام #علی_سراج | دانشآموخته دانشگاه شریف و طلبه حوزه علمیه مشکات
#کاسب_تنها_نیست
#ابن_سبیل
#پیوندهای_اجتماعی
#مصداق_انفاق #صدقه
انفاق هوشمند
خاطرم هست اولین بار معنای "نفق" و داستان موش صحرایی
(مشاهده داستان) را از معلم عربی سال دوم دبیرستان شنیدم. بعدها دقیقتر خواندم که #انفاق یعنی پر کردن خلأهای جامعه اسلامی
(مشاهده مطلب) ، یعنی هزینه کردن با هر آنچه داری. گاهی پول، گاهی زمان، گاهی آبرو و گاهی ذهن. برادر عزیزم، جناب نصیریکیا، در همین وبلاگ از انفاق گفته بود
(مشاهده مقاله) . این نوشته ادامه و امتداد همان بحث است.
پیشتر
(مشاهده مقاله) از وم #مجاهدت در عرصه اقتصادی دوران کرونا و پساکرونا گفتم. جریانی کم و بیش راه افتاده بود اما با اشاره رهبر
(مشاهده فرمایش معظم له)، این حرکت، فراگیر و بسیار گستردهتر شد. اطرافم گروهها و اشخاص زیادی را میبینم که این روزها که برای تامین ارزاق نیازمندان پول جمع میکنند. مشارکت و رقمها هم بالاست، أدام الله توفیقهم، خدا خیرشان بدهد. یکی از راههای انفاق همین است. اما آیا با منحصر شدن انفاق به این روش، از برخی مشکلات بنیادینتر و عمیقتر -که انفاق ظرفیت گرهگشایی از آنها را هم دارد- غافل نشدهایم؟
اگر معنای انفاق را آنچه بیان شد در نظر بگیریم، در دلِ خودِ انفاق باید فرآیندی #هوشمندانه اتفاق بیفتد. یعنی برای رفع خلأها، هر کس به قدر ظرفیت خود، باید عمل به وظیفه کند. در این میان حتما جامعه نخبگانی مسئولیت طراحیهای پیچیدهتر و سازوکارهای هوشمند انفاق را بر عهده دارد، تا این سیل #همیاری و #ارادههای_خیر به نقطه دقیق اصابت کند و اثر گستردهتری بگذارد. پرسش اساسی این است که با جهتدهی مناسب به این انرژی عظیم مردمی، میتوان گامی در جهت ترمیم یا افزایش تابآوری اقتصاد برداشت؟
حرکتِ واقعی به سمتِ ریشهکنیِ فقر، تنها با توزیعِ ارزاق در برهههای مختلف، ولو در ابعادِ گسترده، میسر نیست -شاید خواندن تجربهنگاریهای کتاب اقتصاد فقیر
(مشاهده کتاب) ، در خصوص پیچیدگیِ راهحلهایِ فقرزدایی، دید خوبی به شما بدهد.- البته این نوشته حتما در صدد نفی این گونه انفاقها نیست و به نظر نگارنده حتما باید به قوت ادامه پیدا کند. توصیه به صدقه مستقیم و رفع نیازهای آنیِ اولیه در دین اسلام کثیر و روشن است و حتما در دایره خود موثرند. اما لازم است در انفاق به یک روش خاص (مثلا توزیع ارزاق) اکتفا نکنیم و روشهای نو و خلاقانهی دیگر را هم، دنبال کنیم.
❓ مثلا کسانی که اخیرا بیکار شدهاند، با توجه به #آبرومندی و حیاءشان، احتمالا #شناسایی سختتری دارند. آیا نیاز به خرج کردن از ذهن و وقت برای طراحی سازوکارهای شناسایی کاراتر که صدقات بهتر توزیع بشوند، نداریم؟ آیا ممکن است، مدیران کار و کسبهایی که نیروهایشان را تعدیل کردهاند اطلاعات آنها را با شرح مختصر وضعیت و نیاز در جایی ثبت کنند و صحت نیازمندی این افراد احراز شود؟ و مردم بدون آن که مستقیما آنها را بشناسند به آنها کمک کنند؟ هم مالی و مقطعی، و هم حتی در کمک به یافتن شغلی نو. یا به نظرتان امکان پذیر است که برخی کار و کسبهای کوچک و محلی که در حال ورشتگی هستند با قرضهای مردمی -که سهل الوصولتر از وامهایِ کندِ دولتیاند- احیا شوند؟ همان مسئله #فرآیندهای_مردمی، توأمان با وظیفه حاکمیت. این مثالها، صرفا چند پرسش و ایده خاماند تا نشان دهند به این #راهکارها و طراحیها در لایههای مختلف کار و کسبی مردمی و محلی تا سطح مکمل تگذاری و اقدامات حاکمیتی نیاز داریم.
✅ آنچه در مجموع روشن است اراده جدی و پرقدرت مردم بر انفاق و #همیاری_اقتصادی است. وظیفه نخبگان تلاش برای دستیابی به ایدههای نو و سازوکارهای مناسب برای هوشمندسازی انفاق، این راهحلِ راهبردیِ اقتصادیِ اسلام، است. چه بسا با اطمینانبخشی به مردم در اثرگذاری بیشتر این راهحلها و تبیین و شفاف کردن آنها شاهد مشارکتهای افزونتر مردمی در این حرکت گسترده باشیم.
#صادق_فکری | مسئول هسته تحقیقاتی کار و کسب اسلامی
#کاسب_تنها_نیست
#انفاق_هوشمند
#مواسات
#رزمایش_همدلی
کار و کسب اسلامی از سه مفهوم کار و کسب و اسلام تشکیل شده است. در نگاه اولیه ذاتی کار و کسب اسلامی هر یک از این کلمات است یعنی اگر کسب باشد ولی کار و اسلام نباشد یا کار باشد ولی کسب و اسلام نباشد یا بر عکس، در این صورت دیگر کار و کسب اسلامی نخواهیم داشت ولی به نظرم ذاتی کار و کسب اسلامی فراتر از این موارد است زیرا هر امری که اضافه به اسلام شود می بایست برای عملی شدن هدایت های اسلام، اقدامی انجام دهد. لذا نمی توان ادعا کرد که عرصه ای مانند کار و کسب یا رسانه و یا . اسلامی است ولی برای برنامه های عملی اسلام، اقدامی انجام نمی دهد.
من کار و کسب اسلامی را مندمج در مفهوم اسلامی بودن آن می دانم. کار و کسبی اسلامی است که بتواند اسلام را به معنای واقعیش محقق کند. یعنی کار و کسب خودش هیچگونه اصالتی ندارد. اگر کار و کسبی پیدا کردید که در آن عقود شرعی و آداب اخلاقی رعایت شود اما در محقق کردن اسلام، فعالیتی انجام ندهد، این کار و کسب، ظاهرا اسلامی است. همچنین اگر کار و کسبی به خاطر پرداختن به ذاتی کار و کسب اسلامی، یعنی محقق کردن اسلام در جامعه، قدم بردارد ولی به خاطر تزاحمات نتواند تمام عقود شرعی و آداب اخلاقی را در کار و کسب رعایت کند، می توان ادعا کرد کار و کسب او واقعا اسلامی است؛ اگر چه ظاهری اسلامی نداشته باشد.
لازم است تذکر داده شود، هر کار و کسبی که دغدغه اسلامی بودن دارد می بایست ماموریت ویژه ای برای تحقق اسلام، تعریف کند و اگر این کار را نکند دل خودش را باید به عرضیات کار و کسب اسلامی خوش کند.
#سید_حجت_شریعتمداری | عضو هسته تحقیقاتی کار و کسب اسلامی
#چیستی_کاروکسب_اسلامی
در مطالب قبل اشاره شد که خیریهها به واسطه پشتوانهی #مردمی و رنگ و بوی #معنویت در فعالیتهایشان، یک نهاد قدرتمند و تأثیرگذار اجتماعی هستند. سپس به یکی از نحوههای تعامل خیریهها با عرصه کسبوکار نیز اشاره شد که خلاصه آن تمرکز فعالیت خیریهها بر موضوعات مرتبط با عرصهی کسبوکار بود. مانند #وقف یک کارخانه برای اشتغال محرومان، #مشاورهی_تخصصی_رایگان به کسبوکار کوچک و.
حال میخواهیم به یکی دیگر از نحوههای تعامل خیریه و کسبوکار بپردازیم.
✅ ۲.خیریههای کوچک بین اهالی یک کسبوکار
▫️ وقتی صحبت از خیریه میشود ذهن برخی به سمت خیریههای بزرگی مانند محک میرود که به صورت تماموقت و با گردش مالی زیاد مشغول فعالیت هستند. در صورتی که هماکنون نیز خیریههای کوچکی وجود دارد که با وقت گذاشتن محدود خیرین آن و سرمایههای کم، گرههای بزرگ باز میکنند. از آنجایی کارکنان یک شرکت یا اهالی یک صنف در بازار با هم مأنوس بوده و ساعتهای زیادی در کنار هم هستند و دغدغههای مشترک زیادی نیز دارند، یکی از بهترین گروهها برای راهاندازی این #خیریههای_کوچک_محلی هستند.
فرض کنید در یک شرکت بیست نفر مشغول به کار بوده و هر نفر ماهی ۵۰ هزار تومان از حقوقشان را به خیریهی شرکت کمک میکند. ماهی یک میلیون تومان میتواند بسیاری از مشکلات یک خانواده ضعیف را برطرف کند. حال هرچه تعداد کارکنان یک شرکت بیشتر بوده و کمک ماهیانه آنها نیز به خیریه بیشتر باشد، این خیریه میتواند فعالیت های گستردهتری داشته و گرههای بزرگتری را باز کند.
✳️ راه حل اجرایی ایجاد این خیریهها هم این است که یک یا دو نفر از اعضای شرکت پیشقدم شده و جمعآوری و رساندن آن به دست نیازمندان را بر عهده بگیرد، که در این صورت با توجه به روحیه #انفاق و #همدلی که بین مردم مؤمن ما وجود دارد، حتماً دیگران نیز با او همکاری خواهند کرد و به امید خدا کار پیش خواهد رفت.
✅ فعالیت این #خیریههای_کوچک_محلی نهتنها به محرومیتزدایی از جامعه کمک میکند، بلکه طبق معارف دینی ما به زندگی و مال کارکنان شرکت برکت داده و سبب همدلی و نزدیکی قلوب آنها نیز میشود.
❗️❕❗️به اهالی هنر و رسانه و نخبگان پیشنهاد میکنیم که روی فرهنگسازی مفهوم #هر_شرکت_یک_خیریه کار کنند تا این اقدام به یک گفتمان عمومی میان کسبوکار ها تبدیل شود.
نکتهی پایانی اینکه خیریههای کوچکی که در شرکتها شکلگرفتهاند، میتوانند عرصه فعالیت خیریه خود را تخصص کاری خودشان قرار دهند. جوانان با استعداد زیادی هستند که به علت فقر و محرومیت توانایی شرکت در دورههای آموزشی پیشرفته و تهیهی تجهیزات مورد نیاز برای ورود به عرصهی کسبوکار را ندارند.
به عنوان نمونه کارمندان متخصص یک شرکت نرمافزاری ۱۰ نفره، که ماهیانه ۲۰۰ هزار تومان از حقوقشان را نیز به خیریهی شرکت خودشان اختصاص دادهاند، سالی یکبار بهعنوان #زکات علمشان برای تعدادی از جوانان با استعداد محروم، دورهی رایگان آموزش برنامه نویسی برگزار میکنند و با پولی که در صندوق خیریهشان ذخیرهشده آنها را تجهیز کرده تا مشغول به کار شوند.
#علی_نصیریکیا | عضو هسته تحقیقاتی کار و کسب اسلامی
#کاسب_تنها_نیست
#خیریه_کوچک_محلی
#قرضالحسنه
#زکات_علم
گاهی اوقات برای گفتن نظرات و پیشنهادهای جدید در حوزههای متفاوت، هرچقدر هم که بلند فریاد بزنی نه تنها کسی گوش نمیکند، بلکه بعضا چوپ پنبهای که در گوششان فرو کردهاند را محکمتر هم فشار میدهند(تا مطمئن شوند که صدایت را نمیشنوند!). تا اینکه زمان طوری پیش میرود که به ناچار با شرایطی مواجه شده که تازه میفهمند"ای بابا چه اشتباهها که نکردیم".
داستان مدیریت و برنامهریزی استراتژیک هم از این هم داستانهاست. بگذارید بحث را از اینجا شروع کنم که این برنامهریزی استراتژیک چه ها نکشید از مدیران کوچک و بزرگی که فقط مدیریت استراتژیکشان در اسنادِ خوش رنگ و لعاب و البته خاکخوردهِ کنجِ اتاقِ مدیریتیِ خوشگلشان دیده میشد. عزیزانی که تمام مدیریت استراتژیکشان همان نگاههای به اصطلاح کلان و دوراندیشانهای است که به زعم خودشان پنج تا ده سال آینده را خط به خط پیشبینی و برایشان برنامهریزی میکند اما غافل از اینکه بیشتر دارند برنامهنویسی استراتژیک میکنند تا برنامهریزی استراتژیک .
جا دارد که این جا از جناب کرونا تشکر کنیم که به بسیاری از مدیران فهماند که مهمتر از برنامهریزی استراتژیک، داشتنِ یک فرایند پویای رصد، فکر، آیندهپژوهی و تصمیمگیری بههنگام است. فرایندی که اگر همراه با یک برنامهریزی استراتژیک صحیح باشد به شما کمک می کند تا بهترین تصمیم ها را از دل بدترین شرایط بگیرید . طبیعتاً در این مقال نمی گنجد که تفاوت های گسترده مدیریت استراتژیک کلاسیک را با نگاه های جدیدی مانند تفکر استراتژیک بررسی کنیم اما ما را همین بس که از این جنس حوادث درس بگیریم و استراتژی را در نگاه و تفکرمان پیگیر باشیم نه اسناد.
پ.ن ۱: یکی از بهترین نمودهایی که تاکنون برای تفکر استراتژیک یافته ام، همین نگاه #وظیفه_محوری است که در عملکرد بسیاری از انقلابیون در مواجهه با کرونا دیده شد.
پ.ن ۲: پیش بینی نگارنده این است که احتمالاً مدیریت در دوران پساکرونا مفاهیمی مانند عدم قطعیت و سناریو پردازی برای آینده را بسیار بیشتر از پیش جدی خواهد گرفت.
پ.ن ۳: نگارنده به هیچ وجه با برنامهریزی استراتژیک و تبدیل کردن آن به سند مخالف نیست؛ بلکه با نگاه سندزده و سطحی به این مقوله مخالف است.
پ.ن ۴: بهتر بود در تمامی این متن به جای استراتژی از واژه راهبرد استفاده میشد اما به دلیل مرسوم نبودن این لغت، ترس آن رفت که مفهوم اصلی فهمیده نشود. بابت این موضوع پوزش میطلبم.
#محمد_ناصریفر | مدیر ارشد عملیات "مدرسه اسلامی کار و کسب حرکت"
#مدیریت_استراتژیک
#وظیفه_محوری
#عدم_قطعیت
در مطلب قبل گفته شد دو عنصر #اتصال_به_مردم و #معنویت و انگیزه الهی برای انجام کارها، خیریهها را به یک نهاد قدرتمند و تأثیرگذار اجتماعی تبدیل میکند.
به این نکته نیز اشاره شد که یکی از راه حلهای مهم برای حل مشکلات اقتصادی و بهویژه #کار_و_کسبی گره خوردن خیریهها با این عرصه است.
حال میخواهیم چند حالت تعامل خیریهها و کسبوکارها را مورد بررسی قرار بدهیم
✅ ۱. خیریههای تخصصی با موضوع کسبوکار:
با توجه به تنوع بالای عرصههای فعالیت خیریهها، وم تمرکز بر موضوعهای تخصصی بیشتر از قبل حس میشود. امروزه خیریههای مردمی تخصصی بسیاری شکل گرفتهاند که پیرامون موضوعاتی مانند: درمان، مسکن، آموزش، ترک اعتیاد و. مشغول فعالیت هستند. هر چند مواردی مانند #اشتغال_زایی نیز مد نظر برخی خیریهها بوده، اما به دلایل زیر این عرصه کمتر مورد توجه خیریهها به عنوان یک فعالیت تخصصی قرار میگیرد.
۱. خیر بودن کمک به درمان یک بیمار فقیر یا کمک به تحصیل یک کودک یتیم کاملاً واضح است و خیرین زیادی برای کمک به آنها داوطلب هستند، اما در مقابل خیر بودن کمک به پول پیش یک مغازه برای کمک به کسبوکار چند جوان کمتر حس و فهم میشود.
۲. ادبیات رایج در فضای کسبوکار، #سود و #شراکت و #سهام است. اگر کسی به ساخت یک درمانگاه خیریه کمک کند، چیزی در مقابل آن طلب نمیکند. اما کمتر کسی حاضر است در ساخت یک کارخانه که ۲۰۰ نفر را مشغول کار میکند، بدون چشم داشت و سهمخواهی مشارکت کند.
✅ برای فرهنگسازی این موضوع باید مانند هر امر فرهنگی دیگری از ابزارهای فرهنگسازی مانند رسانه ها و. استفاده کرد.
برای برطرف شدن مشکل دوم که ادبیات رایج کسبوکاری، سود و سهام است نیز دو پیشنهاد میتوان داد:
۱. قالب #قرضالحسنه برای کمک به کسبوکارها بسیار مناسب است. بسیاری از صاحبان کسبوکارها بعد از مدتی، با پا گرفتن کسبوکارشان میتوانند وام قرضالحسنهی خود را برگردانند. البته باید شرایط وام قرضالحسنه و بازپرداخت آن به کسبوکارهای نوپا بسیار ساده باشد، تا خود گرهی بر کار آنها نشود.
۲. اگر بنا باشد در مقیاس بزرگ با پول خیرین کارخانهای ساخته شود یا کارگاهی تجهیز شود، آن ملک و دستگاههای قیمتی #وقف شود تا همواره در مسیر خیر باقی بماند و در ملکیت کسی در نیاید.
از این نکته نیز نباید غفلت کرد که کار خیر در عرصهی کسبوکارها فقط دادن پول و سرمایه به اهالی کسبوکار نیست. گاهی فراهم کردن یک#مشاورهی_تخصصی خوب یا کمک به #تبلیغات_و_بازاریابی یک کسبوکار، بیش از هر پول مشکل آن کسب و کار را حل می کند.
⏮ به امید خدا در این باره بیشتر خواهم نوشت.
#علی_نصیریکیا | عضو هسته تحقیقاتی کار و کسب اسلامی
#کاسب_تنها_نیست
#خیریه
#قرضالحسنه
#وقف
✅ در روایات ما به صله رحم و رسیدگی به خویشان بسیار تاکید شده است، و برای آن پاداشهای فروان آخرتی و آثار متعدد غیبی در دنیا شمرده شده است: از افزایش رزق تا افزایش طول عمر و دفع مرگ بد، تا افزایش نسل و رفع نازایی، تا شرافت و عزت؛ که به این مسأله در نوشتههای پیشین پرداخته شد.
اما در روایتی، امیر المؤمنین ع تحلیلی دنیایی از توجه و رسیدگی به فامیل ارائه میکند، تا باز ما مردمانِ گرفتار در چارچوبهای تنگ مادی را به پیوند بیشتر با خویشاوندانمان تشویق کند. ایشان میفرماید:
شخص هر چقدر هم ثروت و قدرت داشته باشد، هرگز نباید از فامیلش روی بگرداند و از مدارا با ایشان و احترام و حمایت آنان فروگذاری نماید، و هیچ کس -هر قدر هم پولدار باشد- بینیاز از خویشاوندانش نیست که به او محبت کنند و او را گرامی بدارند و با دست و زبانشان از او دفاع کنند. کسانِ شخص از همه به او نزدیکترند و از همه بیشتر و محکمتر دورِ او را میگیرند و پشت سرش از او پشیبانی مینمایند؛ و اگر روزی سختی و پیشامد ناگواری برایش رخ دهد، از بیگانگان بر او مهربانتر و دلسوزترند و بهتر از دیگران اضطراب و ناراحتیاش را میزدایند و پراکندگی و گرفتاریاش را برطرف میکنند.
هر کس با اقوامش دوستی خالصانه داشته باشد و وقتی توانایی دارد به خاطر خدا دستِ نیکی به سوی آنها بگشاید، خداوند آنچه خرج کرده را در دنیا به او باز میگرداند و پاداش آخرتیاش را دوچندان میسازد؛ و نام نیکى که خداوند در میان مردم از انسان به جا میگذارد، بهتر از ثروتى است که آن را دیگران به ارث می برند.
مبادا اگر یکی از شماها دارا و ثروتمند بود تکبر و بزرگی نماید و از اقوامش دوری گزیند، و مبادا کسی از برادر ندار و فقیرش کناره گیرد؛ و مبادا کسی غفلت/دریغ ورزد از اینکه به خویشاوندش -وقتی دستش تنگ شد- احسان نماید و مشکلش را حل کند با مالی که اگر آنرا نگه دارد سودش ندهد و اگر آنرا هزینه کند زیانش نرساند.
هر کس دست از یاری خویشاوندانش بردارد، یک دست از آنها باز داشته، ولی دستهای فراوانی را از یاری خویش باز داشته است؛ و هر کس [نسبت به اقوام و دوستان] نرمخو و مردمدار باشد، همیشه از آنها محبت و دوستی میبیند.» (کافی، زهد، نهج البلاغه)
بیاییم از تشویقهای مولای متقیان ع -که با بیانهای مختلف و ذکر دلایل گوناگون اشخاص مالدار را به دستگیری از اقوام خود ترغیب نمودهاست- اثر بپذیریم، و نگذاریم کسی در فامیلمان زمین بخورد، به ویژه در این دوره #کرونا.
حجتالاسلام #علی_سراج | دانشآموخته دانشگاه شریف و طلبه حوزه علمیه مشکات
#کاسب_تنها_نیست
#صله_رحم
#رسیدگی_به_خویشان
#پیوند_اجتماعی
وقتی صحبت از کسبوکار اسلامی میکنیم، اولین سؤالی که ذهن را درگیر میکند این است که
❓کسبوکار اسلامی به چه معناست؟
❓به چه کسبوکاری اسلامی میگویند؟
❓معیار تمایزدهنده بین کسبوکار اسلامی و غیر اسلامی چیست؟
️قصد دارم به صورت مختصر به پاسخ این سؤال بپردازم.
☘️ بر مبنای قرآن کل زندگی اجتماعی و تاریخ بشریت در بستر تقابل و جنگ حق و باطل شکل میگیرد. همواره در طول تاریخ جبههی حق به رهبری انبیاء و اولیاء الهی در برابر جبههی باطل به رهبری شیاطین و طواغیت در حال مبارزه بودهاند. این مبارزه از نبرد تنبهتن حضرت آدم و ابلیس شروع شد و امروز نیز تحلیل ما از صحنه این است که دوگانهی اسلام و استکبار به رهبری ایران و در امتداد آن جبههی مقاومت از یک طرف و آمریکا و صهیونیسم جهانی در طرف دیگر، در ادامه همان مبارزهی تاریخی حق و باطل در بالاترین سطح مبارزه، یعنی جنگ تمدنی در حال نبرد هستند. این مبارزه فقط محدود به عرصهی نظامی نیست، بلکه تمام عرصههای ی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی نیز نقش مهمی در پیروزی یا شکست دو جبههی حق و باطل ایفا میکنند.
امروز بزرگترین هدف جبههی حق از این جنگ، بسط توحید و اقامه دین در عالم با شکست تمدن باطل غربی و برپایی #تمدن_نوین_اسلامی است.
☘️ عرصهی کسبوکار یکی از مهمترین نقشها را در این نبرد تمدنی ایفا میکند، چراکه علاوه بر تأثیرات فراوانی که بر قدرت اقتصادی کشورها دارد، بر عرصهی ت و فرهنگ و.نیز بسیار تأثیر گذار است. امروزه تأثیر کمپانیها و شرکتهای بزرگ در قدرت نرم آمریکا بر کسی پوشیده نیست. حال با این مقدمه به تعریف کسبوکار اسلامی میپردازیم.
☘️با توجه به مقدمهی بالا، کسبوکاری اسلامی است که اولا در چهارچوب قوانین و احکام اسلامی بوده و ثانیا در خدمت اهداف اسلامی قرار بگیرد. اسلامی بودن کسبوکار اصطلاحاً یک مفهوم متواطی نیست بلکه تشکیکی بوده و یک طیف گستردهای را شامل میشود. یعنی مثلاً میتوان گفت این کسبوکار اسلامیتر از کسبوکار دیگر است یا میتوان گفت این کسبوکار با رعایت این نکات اسلامیتر میشود. مانند درجات ایمان در یک فرد که حداقلی دارد که به او مؤمن میگویند و هر چه بیشتر در مسیر ایمان قدم بردارد، بهرهی او از ایمان نیز بیشتر میشود.
حال این سؤال❓ ایجاد میشود که این طیف از کجا شروع میشود؟
با توجه به اینکه مبنای مشروعیت در دستگاه فکری ما احکام و قوانین اسلام است، هر کسبوکار حلالی که با رعایت موازین شرعی در جامعهی اسلامی به رفع یکی از نیازهای جامعه می پردازد، بدون در نظر گرفتن هیچ معیار دیگری یک کسبوکار اسلامی است. حال هرچقدر آن کسبوکار بیشتر در راستای اقامهی دین و بسط توحید در عالم بوده و جبههی حق را در مبارزه با باطل یاری کند، آن کسبوکار اسلامیتر میشود. ما اینجا حدنصاب اسلامی شدن کسبوکارها را رعایت واجبات و محرمات در آن کسبوکار دانستیم و بعد از آن هر چه میزان یاری آن کسبوکار به جبههی حق و اقامهی دین بیشتر باشد، آن کسبوکار اسلامیتر بوده و در نتیجه از این منظر ارزشمندتر می شود.
⏮ به امید خدا در اینباره بیشتر خواهم نوشت.
#علی_نصیریکیا | عضو هسته تحقیقاتی کار و کسب اسلامی
#چیستی_کاروکسب_اسلامی
#تمدن_نوین_اسلامی
رسول خدا ص روزی بر منبر رفت و در خطبهای فرمود: ماه رمضان با برکت و رحمت و مغفرت به شما روی آورده، ماهی که بهترین ماه هاست و در آن به مهمانی خدا دعوت شده اید.
ایشان پس از توصیه به افزایش نماز و قرآن و عبادت، فرمودند:
در این ماه به فقیران #صدقه دهید، و بزرگترها را احترام کنید و به کوچکترها رحم کنید، و #صله_رحم نمایید، و بر #یتیمانِ مردم مهربانی ورزید تا بعد از شما با یتیمانتان مهربانی ورزند.
ای مردم، کسی که در این ماه، روزهداری را برای افطاری #اطعام کند، نزد خدا مانند آزاد کردن بردهای است و باعث آمرزش گناهان گذشته است. برخی گفتند همه ما توانایی [مالی] این کار را نداریم، حضرت ص فرمودند: خود را از آتش در امان بدارید و لو با دانهای خرما یا جرعهای آب (و خدا این اجر را به کسی که دارا نیست و در حد خودش میبخشد هم میدهد)
ای مردم، هر کس در این ماه اخلاقش را خوش کند، راحت از پل صراط خواهد گذشت در روزی که گامها میلغزد؛
و هر کس به خدمتکار و #زیردستش آسان بگیرد و کارش را سبکتر کند، خداوند حسابش را آسان رسیدگی میکند؛
و هر کس شرّش را از دیگران باز بدارد، خداوند در روز قیامت غضبش را از او باز میدارد؛
و هر کس یتیمی را گرامی بدارد، خداوند روز قیامت او را گرامی خواهد داشت؛
و هر کس با فامیلش پیوند برقرار کند و به آنها رسیدگی نماید، خداوند در روز قیامت رحمتش را به او میرساند، و هر کس قطع رحم کند خداوند رحمتش را از او قطع خواهد کرد.
عیون اخبار الرضا ع، امالی صدوق، فضائل الأشهر الثلاثة، اقبال الاعمال، روضة الواعظین، جنة الأمان.
بیاییم برای رعایت عظمت این ماه و برای جلب رحمت الهی، در این ماه به فقرا و افراد بیسرپرست و بدسرپرست رسیدگی کنیم، و در طرحهای #رزمایش_همدلی برای تهیه ارزاق تهیدستان مشارکت کنیم.
بیاییم در این ماه، هر چقدر از دستمان بر میآید در نیکی به خویشاوندانمان و حل مشکلات آنها تلاش کنیم.
⚖️ بیاییم برای اینکه خدا با ما در دنیا و آخرت آسان بگیرد، در این ماه به زیردستمان آسان بگیریم، و کارشان را سبکتر کنیم. اگر رئیس شرکتی هستیم به کارمندانتان آسانتر بگیریم، و اگر افرادی کارهای خدماتی برایمان انجام میدهند در این ماه کارشان را سبک کنیم.
بیاییم در این ماه، در مهمانیِ خدا شرکت کنیم.
حجتالاسلام #علی_سراج | دانشآموخته دانشگاه شریف و طلبه حوزه علمیه مشکات
#پیوندهای_اجتماعی
#رسیدگی_به_زیردست
#جلب_رحمت_الهی
یکی از ویژگیهای دنیای امروز ما ابهام است. بدین معنی که هیچچیز ثابت و مشخصی در این دنیا وجود ندارد و عامل ابهام چیزی نیست جز تغییر. یکی از مهمترین عرصههایی که از این شرایط تغییر میپذیرد عرصه کسبوکار است و این اهمیت هنگامیکه به تأثیر کسبوکار در سبک زندگی بشر توجه کنیم؛ دوچندان میشود.
تغییر در کسبوکارها چیز جدیدی نیست، شاید اولین آن انقلاب صنعتی اول بود که ماشین بخار زندگی روستایی را بخار کرد و زندگی مهگرفته شهری را رقم زد. در انقلاب دوم برق شوک بزرگی به دنیا وارد کرد و همراه با صنعت نفت و فولاد بازهم شاهد دگرگونی اساسی کسبوکار و زندگی بشر بودیم و در انقلاب سوم بشر فیزیکی؛ مجازی شد و از دنیای آنالوگ به دیجیتال مهاجرت کرد. تغییر همیشه با زندگی بشر همراه بوده فقط شدت آن کموزیاد شده است و البته در چند دهه گذشته تا به زمان حال بهصورت تصاعدی تغییرات دنیای کسبوکار افزایش پیداکرده است. بهطور مثال در کشور ما از راهاندازی اولین فروشگاههای آنلاین تا اوجگیری و غالب شدن آن بر فضای جامعه چند سال طول کشید؟ شاید نهایتاً ده سال. در ده سال فضای کسبوکارهای فیزیکی بهشدت متحول شد و شاهد تغییرات گسترده در خردهفروشیها بودیم و البته ازایندست مثالها در ایران و جهان بسیار است. علاوه بر این شاهد هستیم که در دهههای گذشته شکل جنگهای نظامی تغییر کرده و برخی کشورها به طراحی جنگهای اقتصادی علی دیگر ملل میپردازند که همین جنگها باعث ایجاد تغییرات فراوانی در کشورهای هدف میشود.
علیایحال کسبوکار اسمش با تغییر گرهخورده است هرچند این موضوع را صاحبان کسبها کمتر درک کردهاند. با نگاه به بیماری که این روزها در کشور شایع شده این موضوع کاملاً قابلمشاهده است. یک ویروس ناشناخته باقدرت شیوع بالا و در حدود ۶-۷ درصد کشته که بهشدت همه کشورها را درگیر خود کرده است و حاصل آن برای کشور ما قرنطینه مردم، تعطیلی اجباری کسبوکارها و بسیاری از ادارات، منع رفتوآمد و. بوده است. به اینها اضافه کنید تبعات اجتماعی آن منجمله ترس مردم، بیاعتمادی به بسیاری از کسبوکارها به دلیل موارد بهداشتی و. .در این شرایط بسیاری از کسبها با رکود کامل و حتی تعطیلی مواجه شدند و اوضاع بهگونهای است که انگار راهی جز چشم دوختن به آسمان (بدون هیچ تلاش و اقدامی) نیست! و در این میان پویشهای نجات و ابن السبیلهای کسبوکار راه میافتد. (که البته بسیار پسندیده است)
تغییری رخداده و اکثریت آماده این تغییر نیستند. در همین اوضاع برخی دست به خلاقیت زدند و سعی کردند خودشان را با شرایط وقف دهند. رستورانی که غذای نیمه آماده عرضه میکند، آرایشگری که آرایشگری ساده را از راه شبکههای اجتماعی آموزش میدهد، مربی ورزشی که برنامه ورزشی آنلاین ارائه میدهد، معلمی که با وبینار کلاسهای خود را ادامه میدهد و بسیاری دیگر از این موارد. و بسیاری هم هنوز در قرنطینهاند و کسبشان در حال خاک خوردن!
سؤالی که مطرح میشود این است که دو احتمال در مورد این ویروس وجود دارد، اول اینکه تا مدتهای زیادی با آن دستبهگریبان باشیم و احتمال دوم اینکه در سریعترین زمان خطر آن رفع شود. در حالت اول تکلیف کسبوکارهای تعطیلشده یا گرفتار رکود چیست؟ تا کی میتوانند با این وضع ادامه دهند؟ و در حالت دوم، اگر بازهم مشکلی مشابه در دنیا پدیدار شده چه؟ اگر بازهم بیماری دیگر یا شرایط مشابه و غیرمشابه پیش آمد چه میکنیم؟ آیا بازهم بیدفاع میرویم گوشه رینگ یا برای آن برنامهای داریم؟ این نکته را هم اضافه کنید که این ویروس احتمالاً ساخته دست بشر است و ما با یک شرایط طبیعی روبرو نیستیم بلکه شرایطی جنگی را تجربه میکنیم. پس حتماً حجم سرعت تغییرات و سختی آنها بیشتر خواهد بود.
نتیجهای جز این نمیتوان گرفت که اگر کسبوکاری خود را برای هرگونه شرایط جدید و تغییری آماده نکند قطعاً با مشکلات بزرگی روبرو خواهد شد. مثلاً کسانی که بسترهای ارتباطی آنلاین و قوی با مشتری شکل داده بودند در این شرایط تا حد بسیار بالایی واکسینه شدند.
تغییر.ابهام.بقا/ نابودی، راهی جز این نیست.
سؤال: جای خالی را با کلمه مناسب پرکنید:
. یعنی آن اقتصادی که در شرایط فشار، در شرایط تحریم، در شرایط دشمنیها و خصومتهای شدید میتواند تعیینکننده رشد و شکوفایی کشور باشد.
#علی_فرحزادی | عضو تیم محتوایی» مدرسه اسلامی کار و کسب حرکت
#کرونا
#تغییر
#ابهام
#کسب_و_کار
#انقلاب_صنعتی
کار و کسب اسلامی؟ واقعا "اسلامی"؟!
❓ اخیرا پرسشی از سوی برادران عزیزم و مخاطبین محترم این کانال (کار و کسب اسلامی) مطرح میشود که : "آیا این مطالب و نوشتههای ارسالی فعلی، واقعا از کار و کسب مد نظر دین حکایت میکند؟ یعنی شما در حال نشر نظر اسلام در زمینه کار و کسب هستید؟" به مناسبت این پرسش مهم، که احتمالا سوال خیلی از دوستان هم هست، بنا دارم چند جملهای را با شما در میان بگذارم. حقیقت این است که این سوال پیشتر، مسئلهای مهم و چالشی برای اعضای تحریریه کانال کار و کسب اسلامی هم بودهاست. مردد بودیم که در عنوان این حرکت "اسلام" یا "اسلامی" را بیاوریم یا نه؟
اصلیترین نکته به نظرمان شروع کردن و به پا خواستن بود، ساکن نبودن و نشسته نماندن. بضاعت کنونی ما حتما بسیار کم است، اما آنچه دورنما و هدف به ما نشان میدهد، عظیم و مهم است. نیاز و خلائی بزرگ که همین امروز هم آسیبهای جدی از آن میبینیم. ترکیب این دو، یعنی از یکسو هدف مهم و از سوی دیگر خلأ و مجال برای حرکت، به قدر وسع و توان برای هر کس مسئولیتزاست و وظیفه میآورد. گفتیم همین کم را با بقیه به اشتراک بگذاریم. حرکت باید آغاز میشد. ما مدعی نیستیم که آنچه الآن میگوییم، همان مدل متعالی و صحیحیست که دین برای ما ارمغان میآورد و نیک میدانیم با یک نظام سازگار و محقق شدهی نسبی بسیار فاصله داریم. اما پویندگی و حرکت و تلاش رکن اصلی است و الا گندیدن یا خالی ماندن میدان در انتظار ماست.
با این تفاصیل صفت "اسلامی" و به طور کلی "کار و کسب اسلامی" بیش از آن که حاکی از آنچه الآن هستیم و آنچه امروز میگوییم باشد، آن چیزیست که میخواهیم به آن برسیم و آن گونه عمل کنیم. صفت اسلامی و اصرار بر آن و پذیرفتن تمام چالشهای ضمنی این اقدام هم بدان جهت است که قله را گم نکنیم و مسیر را اشتباه نرویم. بدانیم قرار است در نهایت به تحقق کسب و کار الهی یعنی کسب و کار حقیقی و صحیح و متناسب با حقیقت وجودی انسان برسیم.
تلقیمان این است که در این راه تضارب اندیشهها، راه حل درست و پرسرعتِ پیشرفتن است. "کار و کسب اسلامی" از ابتدا هم قرار بود بستری باشد برای این هماندیشی. درست است که شروع آن، با همین چند نفر بود، اما در ادامه نیاز به یک نهضت گسترده و حرکت جمعی و عمومی داریم. شایسته است همه اندیشمندان و صاحبنظران وارد گود شوند و قلم بزنند و گفتوگو کنند و عمل کنند و کار و کسب اسلامی اقلا در ادعا میخواهد این بستر را مهیا و آماده کند. چنین میاندیشیم که به طور طبیعی اندیشههای صحیح و عمیق چکشکاری میشوند و اوج میگیرند و افکار غلط یا سطحی کنار زده میشوند و ما گام به گام به زیست اخلاقیتر، متدینانهتر و مؤمنانهتر در عرصه کار و کسب نزدیکتر خواهیم شد.
#صادق_فکری | مسئول هسته تحقیقاتی کار و کسب اسلامی
#چیستی_کاروکسب_اسلامی
#قیام
#تحقق_دین
امروزه رسانهها برای عموم مردم دنیا وسیلهای سرگرمکننده و برای #زرسالاران_اقتدارطلب نیز وسیلهای برای مدیریت ذهنها و دلها در جهت منافعشان تعریف میشود. در این نگاه از سینما گرفته تا شبکههای اجتماعی و رسانهی ملی، زمانی نقش خود را خوب ایفا میکنند که بتوانند با ایجاد #غفلت در مردم یک ❌ #باشگاه_سرگرمی جذاب باشند.
اما همین رسانه در #مکتب_امام_خمینی_ره تعریفی بلند و راقی دارد. ایشان صداوسیما را که مهمترین رسانهی زمانشان بود، ✅ #دانشگاه_عمومی نامید. این تعبیر یعنی رسانه ملی اولاً باید دانشگاه باشد و دانشگاه از نگاه ایشان مبدأ همه تحولات جامعه بوده و محلی برای تعلیم و تربیت انسانی است که باید ظرفیت به دوش گرفتن بار سنگین انقلاب در او ایجاد شود. همچنین باید عمومی باشد، به این معنا که همهی عرض جغرافیایی وسیع کشور را با وجود قومیتها و فرهنگهای مختلف پوشش داده و نقش دانشگاه بودن خود را برای همهی اقشار جامعه از کودکان تا کهنسالان و از کمسواد تا اساتید دانشگاه و علما، به خوبی ایفا کند. در جای خود باید به این سؤال پاسخ داد که صدا و سیما در مجموع به کدام یک بیشتر نزدیک است.
دانشگاه عمومی یا باشگاه سرگرمی؟
اما در این مطلب سعی داریم با این نگاه به تحلیل #برنامه_میدون که با موضوع کسب و کار از شبکهی سه پخش میشود، بپردازم که این برنامه به کدام یک از دو سر این طیف نزدیکتر است.
این نکته را هم باید تذکر بدهم که هر چند بخش مهمی از تأثیرگذاری رسانهها به کیفیت ساخت و رعایت نکات فنی برمیگردد، اما در این مقاله قصد دارم بیشتر از جنبه محتوایی این برنامه را مورد نقد و بررسی قرار بدهم.
برنامه میدون ویژگیهایی دارد که آن را در مجموع به یک برنامه خوب و قابل قبول در منظومه کلی اندیشهی دانشگاه عمومی تبدیل میکند: (دو نکتهی اول به جنبهی دانشگاه بودن آن و دو نکته دوم به جنبه عمومی بودن آن اشاره دارد)
۱. در این شرایط بیش از هر زمان دیگری نیاز داریم تا ظرفیتهای نهفته طبیعی و انسانی کشور ما معرفیشده تا بتوان از این امکانات در راستای پیشرفت کشور و عبور از مشکلات اقتصادی بهره برد. برنامهی میدون با نمایش دادن برخی کسبوکارهایی که با خلاقیت و تلاش فراوان توانستهاند ارزشآفرینی تازهای داشته باشند، نشان میدهد که چگونه میتوان از ظرفیتهای نهفتهی کشور برای پیشرفت اقتصاد و عرصه کسبوکار استفاده کرد.
۲. ترویج فرهنگ کار کردن و معرفی کسبوکارها به عنوان یک نهاد با ارزش یکی از تأثیرات خوب این برنامه است.
️ ۳. دستهای از کسبوکارها تمام ویژگیهای یک کسبوکار تراز را دارند اما به علت نداشتن امکانات کافی برای معرفی و تبلیغ خود، کمتر فرصت جذب مشتری در سطح کشور و جذب سرمایه را پیدا میکنند. برنامه میدون فرصتی رایگان در اختیار کسبوکارها در یکی از پربازدیدترین شبکههای سیما قرار میدهد و این فرصت را فراهم میکند تا برندهی وامی باشند که میتواند کسبوکارشان را رشد فزاینده دهد.
️ ۴. نمایشی کردن معرفی کسب و کارها سبب جذابیت بیشتر برنامه شده و همین سبب میشود تا مخاطبین بیشتری جذب برنامه شوند و در نتیجه تأثیرگذاری فرهنگی آن بیشتر شود. این نکته در مقایسه با برخی برنامههای مشابه خشک و بی روحی که از شبکههایی مانند شبکه ایران کالا پخش میشود، نمود بیشتری پیدا میکند.
#علی_نصیریکیا | عضو هسته تحقیقاتی کار و کسب اسلامی
#کاسب_تنها_نیست
#برنامه_میدون
#دانشگاه_عمومی
#باشگاه_سرگرمی
#مکتب_امام
✅ کانال کار و کسب اسلامی
️ @islamic_business_ir
درباره این سایت